โดรนและการโจมตีต่อระบบคอมพิวเตอร์ของโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของประเทศ … “อาวุธใหม่” ที่ทำให้สนามบินต้องหยุดทำการ หรือไฟฟ้าดับทั้งเมืองได้ทันที ! ….บทความนี้จะพาผู้อ่านทำความเข้าใจแนวโน้มที่ผู้ก่อการร้าย หรือฝ่ายตรงข้าม อาจนำเทคโนโลยีสมัยใหม่ มาเป็นเครื่องมือในการโจมตี หรือก่อกวนโครงสร้างพื้นฐานของประเทศ
โดรน (Drone) หรืออากาศยานไร้คนขับ เป็นเทคโนโลยีสมัยใหม่ที่ฝ่ายความมั่นคงในหลายประเทศประเมินสอดคล้องกันว่า ผู้ก่อเหตุจะนำมาสนับสนุนการโจมตีโครงสร้างพื้นฐานสำคัญมากขึ้น เนื่องจากจุดแข็งของโดรนสามารถบินเข้าถึงพื้นที่ที่เข้าถึงได้ยาก และเข้าถึงสถานที่มีการรักษาความปลอดภัยสูง โดยที่ผู้ปฏิบัติการไม่ต้องอยู่ในพื้นที่ อาทิ ท่าอากาศยาน โรงกลั่นน้ำมัน โรงงานผลิตกระแสไฟฟ้า ค่ายทหาร และคลังเก็บอาวุธ
ดังนั้น การใช้โดรนจึงช่วยลดโอกาสที่ผู้ปฏิบัติการจะถูกจับกุมหรือถูกสกัดกั้นการก่อเหตุได้ล่วงหน้า ประกอบกับนวัตกรรมทางเทคโนโลยีในปัจจุบัน ทำให้โดรนใช้งานง่ายและมีสมรรถนะสูงขึ้น เพราะมีการติดตั้งอุปกรณ์เสริม เช่น กล้องความละเอียดสูง ระบบตรวจการ หรืออุปกรณ์ที่มีความซับซ้อน ทั้งยังมีราคาถูกลง ทำให้ผู้ก่อการร้ายสามารถจัดหาโดรนได้ง่ายขึ้น
วิธีการใช้โดรนเพื่อสนับสนุนการก่อเหตุมีหลายรูปแบบ เช่น การติดตั้งกล้องที่โดรนเพื่อใช้ลาดตระเวนก่อนการโจมตี การติดตั้งอาวุธหรือระเบิดที่โดรนเพื่อใช้ในการก่อเหตุในพื้นที่ที่เข้าถึงได้ยาก รวมถึงการเจาะระบบและควบคุมโดรนฝ่ายตรงข้ามเพื่อให้ก่อเหตุ นอกจากนี้ โดรนยังสามารถนำมาใช้เป็นเครื่องมือก่อกวนการจราจรทางอากาศได้ด้วยเช่นกัน โดยที่ผ่านมาพบหลายกรณีที่มีการใช้โดรนบินใกล้ท่าอากาศยานโดยไม่ได้รับอนุญาต
แม้ไม่ได้มีเป้าหมายเพื่อก่อการร้าย แต่สามารถส่งผลกระทบให้ท่าอากาศยานต้องหยุดทำการและมีเที่ยวบินล่าช้า
ส่วนกลุ่มก่อการร้ายก็หันมาใช้โดรนในการสนับสนุนกิจกรรมของกลุ่มเพิ่มขึ้น ตั้งแต่ขั้นตอนการลาดตระเวนจนถึงการโจมตี เฉพาะอย่างยิ่งโดรนขนาดเล็กที่สามารถบินตามพิกัด GPS โดยไม่จำเป็นต้องมีผู้ควบคุม จึงไม่จำเป็นต้องมีการสื่อสารกับอุปกรณ์บังคับ และทำให้เครื่องรบกวนสัญญาณไม่สามารถใช้งานได้ อาทิ ในฟิลิปปินส์ กลุ่ม Maute กลุ่มก่อการร้ายท้องถิ่นที่สนับสนุนกลุ่ม Islamic State (IS) เป็นกลุ่มที่มักใช้โดรนในการสำรวจพื้นที่ ในมาเลเซีย มีกรณีจับกุมผู้สนับสนุนกลุ่ม IS ชาวมาเลเซีย เมื่อปี 2559 ที่วางแผนใช้โดรนติดระเบิดโจมตีสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ในเมืองปุตราจายา
การโจมตีระบบคอมพิวเตอร์ต่อระบบโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ ก็เป็นเครื่องมือที่ฝ่ายตรงข้ามใช้ลดทอนศักยภาพของฝ่ายตรงข้ามในโลกออนไลน์เด่นชัดขึ้น เช่น การโจมตีระบบควบคุมโครงสร้างพื้นฐานด้านพลังงาน สนามบิน หรือระบบการเงิน ซึ่งบางกรณีสามารถส่งผลกระทบต่อขีดความสามารถด้านการป้องกันทางกายภาพ แม้ปัจจุบันยังไม่ปรากฏเหตุโจมตีทางไซเบอร์จากกลุ่มก่อการร้าย
ที่เด่นชัด แต่การโจมตีระบบคอมพิวเตอร์ของโครงสร้างพื้นฐานจากกลุ่มอาชญากรรมและกลุ่มตัวแทนของรัฐปรากฏมากขึ้นและส่งผลกระทบรุนแรงขึ้น เช่น กรณีโรงงานเสริมสมรรถนะยูเรเนียมในเมืองนาทานซ์ จังหวัดอิสฟาฮาน อิหร่าน ซึ่งเมื่อปี 2553 ถูกโจมตีด้วยมัลแวร์ Stuxnet จนส่งผลให้เครื่องหมุนเหวี่ยงได้รับความเสียหาย ถือเป็นการโจมตีระบบคอมพิวเตอร์เหตุการณ์แรกที่สร้างความเสียหายทางกายภาพ และเมื่อ 11 เมษายน 2564 ระบบจ่ายไฟฟ้าของโรงงานใต้ดินในเมืองนาทานซ์ก็ถูกโจมตี จนเกิดระเบิดและทำให้ไฟฟ้าดับทั่วโรงงาน ส่งผลให้เครื่องหมุนเหวี่ยงเสียหายหลายพันเครื่องจนต้องหยุดดำเนินการ ซึ่งอิหร่านเชื่อว่าเกิดจากการถูกโจมตีระบบคอมพิวเตอร์
หลังเกิดการสู้รบระหว่างอิสราเอล-ฮามาส เมื่อตุลาคม 2566 ผู้สนับสนุนของทั้งอิสราเอลและปาเลสไตน์ที่มีทักษะสูงในการใช้คอมพิวเตอร์ ต่างใช้ปฏิบัติการก่อกวนและโจมตีระบบคอมพิวเตอร์ของโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของฝ่ายตรงข้าม อาทิ การแฮ็กหน้าจอระบบดิจิทัลในสนามบิน เพื่อให้แสดงผลเป็นข้อความต่อต้านอิสราเอล การโจมตีเพื่อขัดขวางการให้บริการ (Distributed Denial of Service-DDoS) การเปลี่ยนหน้าเว็บไซต์ (Web Defacement) การลักลอบเข้าถึงระบบฐานข้อมูลของหน่วยงานที่สำคัญ และการใช้ประโยชน์จากโครงสร้างพื้นฐานของประเทศอื่น เพื่อโจมตีประเทศเป้าหมาย ทั้งใช้เป็นทางผ่านในการโจมตีทางไซเบอร์ต่อคู่ขัดแย้ง หรือขโมยข้อมูลอ่อนไหวของคู่ขัดแย้งจากระบบสารสนเทศในประเทศที่สาม ซึ่งมีความเป็นไปได้ที่ในอนาคต ผู้ก่อการร้ายจะหันมาดำเนินการในลักษณะดังกล่าวมากขึ้นเพื่อตอบสนองอุดมการณ์ของกลุ่มได้เช่นกัน
การที่ผู้ก่อเหตุโจมตีโครงสร้างพื้นฐาน พยายามปรับตัวเพื่อเรียนรู้เทคโนโลยีสมัยใหม่และนำมาประยุกต์ใช้ในการโจมตี ส่งผลให้ประเทศต่าง ๆ เห็นความสำคัญในการยกระดับการรักษาความปลอดภัยโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของประเทศ อาทิ การจัดหาระบบป้องกันและต่อต้านโดรนที่ครอบคลุมโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของทั้งภาครัฐและภาคเอกชน การเพิ่มศักยภาพการเฝ้าระวังทางกายภาพ โดยติดตั้งระบบ AI ในโดรนตรวจการณ์บริเวณโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ การเพิ่มประสิทธิภาพของระบบไซเบอร์ในหน่วยงานที่รับผิดชอบโครงสร้างพื้นฐานสำคัญของชาติ รวมถึงการประเมินช่องโหว่ที่ยังเป็นจุดอ่อนของโครงสร้างพื้นฐานสำคัญเพื่อเตรียมปรับปรุงให้สามารถป้องกันภัยคุกคามในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ
สามารถติดตาม EP 1 : เมื่อโครงสร้างพื้นฐานผู้ก่อการร้ายเป็นเป้าหมายการโจมตีของผู้ก่อการร้าย และกลุ่มรุนแรงขวาจัด ได้ที่ https://intsharing.co/
