ทำไมจึงไม่ควรแปลคำว่า “Global South” เป็น “ประเทศซีกโลกใต้”
ในระยะหลัง ๆ นี้ คำว่า “Global South” ปรากฏให้ได้ยินและได้อ่านบ่อยขึ้นเรื่อย ๆ ในข่าวต่างประเทศและแวดวงวิชาการระหว่างประเทศ จากแนวโน้มที่ระบบโลกกำลังปรับเปลี่ยนจากโครงสร้างขั้วอำนาจขั้วเดียวที่มีสหรัฐฯ เป็นใหญ่แต่เพียงผู้เดียว เข้าสู่โครงสร้างขั้วอำนาจแบบหลายขั้วที่หลากหลายประเทศกำลังแข่งขันช่วงชิงความเป็นมหาอำนาจ ประเทศที่เคยด้อยกว่าในเชิงอำนาจเริ่มรวมตัวกันมากขึ้น เพื่อสร้างเสียงและอำนาจต่อรองในเวทีโลก โดยเฉพาะกลุ่ม BRICS (บราซิล รัสเซีย อินเดีย จีน และแอฟริกาใต้) ที่ทำให้คำว่า “Global South” เป็นสัญลักษณ์ใหม่ของความพยายามในการขยับย้ายตำแหน่งแห่งหนของอำนาจในระดับโลก ให้มาอยู่ในมือมหาอำนาจใหม่อย่างจีน อินเดีย รัสเซีย บราซิล แอฟริกาใต้ และพันธมิตรอื่น ๆ อย่างไรก็ดี การแปลคำนี้เป็นภาษาไทยว่า “ประเทศซีกโลกใต้” อาจนำไปสู่ความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนอย่างยิ่ง คำว่า “ซีกโลก” หรือ hemisphere เป็นคำที่มีความหมายเชิงภูมิศาสตร์ เป็นการแบ่งโลกออกเป็นสองส่วนตามเส้นศูนย์สูตร ได้แก่ ซีกโลกเหนือ (Northern Hemisphere) และซีกโลกใต้ (Southern Hemisphere) ซึ่งเป็นการระบุตำแหน่งที่ตั้งบนแผนที่เท่านั้น ไม่ได้เกี่ยวข้องกับโครงสร้างทางเศรษฐกิจหรือการเมืองแต่อย่างใด ดังนั้น การนำคำว่า “ซีกโลกใต้”…



