สถาบันคลังสมองซินหัว (Xinhua Institute) ของจีนเผยแพร่รายงาน 2 ฉบับ เมื่อ 21 สิงหาคม 2568 ทั้งเป็นภาษาจีนและภาษาอังกฤษ เพื่อยืนยันความชอบธรรมของจีนในการอ้างสิทธิ์เหนือพื้นที่พิพาทในทะเลจีนใต้ และปฏิเสธการแทรกแซงของมหาอำนาจนอกภูมิภาค โดยเฉพาะสหรัฐฯ และพันธมิตร สาระสำคัญ ดังนี้
– รายงานฉบับที่ 1 “พื้นฐานทางประวัติศาสตร์และกฎหมายของอธิปไตยเหนือดินแดนและสิทธิ์ทางทะเลของจีนในทะเลจีนใต้” (Historical and Legal Basis of China’s Territorial Sovereignty and Maritime Rights in the South China Sea) ยืนยันอธิปไตยของจีนเหนือหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ว่า สอดคล้องกับกฎหมายระหว่างประเทศเกี่ยวกับการได้มาซึ่งอธิปไตยเหนือดินแดนผ่านการค้นพบและเข้าครอบครอง และได้รับการยอมรับอย่างกว้างขวางสอดคล้องกับหลักกฎหมายปิดปาก ขณะที่ฟิลิปปินส์ และประเทศอื่น ๆ ในภูมิภาค อ้างสิทธิ์ในทะเลจีนใต้จากความใกล้ชิดทางภูมิศาสตร์ ซึ่งละเมิดหลักกฎหมายระหว่างประเทศที่เกี่ยวข้อง นอกจากนี้ ยังโจมตีว่าฟิลิปปินส์ดำเนิน Gray Zone Strategy ผ่านการสนับสนุนจากประเทศนอกภูมิภาค ส่งผลให้ข้อพิพาทในทะเลจีนใต้ทวีความรุนแรงในระดับใกล้เคียงกับปฏิบัติการกึ่งทหาร
– รายงานฉบับที่ 2 “การปลุกปั่น ภัยคุกคาม และคำโกหก: ความจริงเกี่ยวกับการแทรกแซงของกำลังภายนอก ในประเด็นทะเลจีนใต้” (Incitement, Threats, and Lies-The Truth about External Forces Interfering in the South China Sea Issue) วิจารณ์สหรัฐฯ และพันธมิตรว่าแทรกแซงข้อพิพาททะเลจีนใต้ โดยใช้ประเด็นดังกล่าวเป็นเครื่องมือในการจำกัดอิทธิพลของจีนในภูมิภาคอินโด-แปซิฟิก นอกจากนี้ ยังเรียกร้องให้ประเทศต่าง ๆ ตระหนักถึงกลยุทธ์ของประเทศนอกภูมิภาคในการการปลุกปั่นและการบีบบังคับ และย้ำความสำคัญของการรักษาสันติภาพและเสถียรภาพในภูมิภาค ตลอดจนบรรลุความเจริญรุ่งเรืองร่วมกัน
รายงานทั้ง 2 ฉบับดังกล่าว ต่อยอดจากรายงาน “การสร้างทะเลจีนใต้ให้เป็นทะเลแห่งสันติภาพ มิตรภาพ และความร่วมมือ: การดำเนินการของจีน” (Making the South China Sea a Sea of Peace, Friendship, and Cooperation : China’s Actions) ซึ่งเผยแพร่เมื่อมิถุนายน 2568 มุ่งเน้นเสนอแนวทางคลี่คลายปัญหาในทะเลจีนใต้อย่างสร้างสรรค์ ภายใต้ 4 แนวทาง คือ 1) การแก้ปัญหาผ่านการปรึกษาหารืออย่างเท่าเทียม 2) การจัดการร่วมบนพื้นฐานของกฎเกณฑ์ 3) ความร่วมมือที่ก่อให้เกิดประโยชน์ร่วมกัน และ 4) บทบาทเชิงสร้างสรรค์ของประเทศนอกภูมิภาค พร้อมกับย้ำความมุ่งมั่นของจีนต่อการแก้ปัญหาผ่านกรอบความร่วมมือในระดับภูมิภาค
รายงานทั้ง 2 ฉบับ เป็นส่วนหนึ่งของหนังสือ “Beneath the waves : The truths about the South China Sea” เผยแพร่เนื่องในโอกาสครบรอบ 80 ปี ชัยชนะในสงครามจีน-ญี่ปุ่น เมื่อปี 2488 โดย จีนเชื่อมโยงว่าการอ้างสิทธิ์เหนือหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ สอดคล้องกับตราสารระหว่างประเทศที่มีผลผูกพันทางกฎหมาย เช่น ปฏิญญาไคโร และปฏิญญาพอตส์ดัม ซึ่งระบุให้ญี่ปุ่นส่งคืนดินแดนที่ยึดครองแก่จีน ภายหลังสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สอง รวมถึงหมู่เกาะในทะเลจีนใต้ สะท้อนความพยายามของจีนในการเสริมสร้างภาพลักษณ์เชิงบวกและสร้างความรับรู้ในระดับนานาชาติถึงบทบาทเชิงสร้างสรรค์ในภูมิภาค เพื่อไม่ให้กระทบต่อเป้าหมายระยะยาวในการเป็นมหาอำนาจที่ได้รับการยอมรับ
