หลังจากที่โดนัลด์ ทรัมพ์ เข้ารับตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐอย่างเป็นทางการ ความปั่นป่วนในโลกก็เริ่มขึ้นทันที ด้วยลีลาการพูดที่ดูขึงขันดุดันแต่ไม่แน่นอนทำให้สื่อต้องเฝ้าติดตาม ”ผู้ชายคนนี้“ อย่างใกล้ชิดเนื่องจากไม่รู้ว่าแต่ละวันจะมีท่าทีอะไรที่คาดหมายไม่ได้ออกมาบ้าง เรียกได้ว่าเป็นการเขย่าโลกรายวัน
การเปรยว่าจะผนวกแคนาดา จะยึดคืนปานามา หรือซื้อกรีนแลนด์ ถ้าหากสืบค้นประวัติศาสตร์ของอเมริกันสักหน่อยจะพบว่าสิ่งที่ทรัมพ์พูดนั้นไม่ได้ห่างไกลความจริงเนื่องจากในอดีตมาสหรัฐมักใช้วิธีขยายดินแดนด้วยการทำสงครามกับการเจรจาขอซื้อ อย่างเทกซัสก็ได้มาจากสงครามกับเม็กซิโก แล้วยังตามมาด้วยการผนวกแคลิฟอร์เนีย ยูทาห์ เนวาด้า หรือการซื้อหลุยส์เซียน่าจากฝรั่งเศส ซื้ออลาสก้าจากรัสเซียซึ่งนี่ล้วนมาจากความรู้สึกอนุรักษ์ชาตินิยมของคนอเมริกันที่เป็นรากเหง้าของพวกรีพับลิกัน นอกจากนั้นพออเมริกามีเส้นทางรถไฟข้ามทวีปเชื่อมแปซิฟิกกับแอตแลนติกเป็นครั้งแรกก็ทำให้อุตสาหกรรมหนักขยายตัว กลายเป็นโรงงานผลิตสินค้าสำคัญจนกลายเป็นเจ้าโลกทางเศรษฐกิจ ดังนั้นจึงไม่แปลกที่คนอเมริกันรีพับลิกันอย่างทรัมพ์จะมีวิสัยทัศน์ในการฟื้นความยิ่งใหญ่ของอเมริกันขึ้นมา แต่เพื่อการนี้ก็จำเป็นต้องปลดภาระที่ได้หน้าแต่สิ้นเปลืองเงินอย่าง VOA , USAID กับ NATO ที่ริเริ่มในยุคเดโมแครตเรืองอำนาจออกไป
แต่สิ่งที่ทรัมพ์ทำไม่ได้อย่างที่โม้ไว้คือการยุติสงครามยูเครนภายใน 24 ชั่วโมง ภาพที่เห็นกลายเป็นการทะเลาะกันออกสื่อระหว่างทรัมพ์ กับแวนซ์ ที่ช่วยกันรุมเซเลนสกี้ ทุกอย่างไม่ได้ง่ายอย่างที่คิด ขนาดเซเลนสกี้ยังกล่อมไม่ได้ ไม่ต้องพูดถึงปูตินที่เก๋าเกมกว่าเยอะจากการพยายามดึงเกมยาวออกไปโดยไม่เข้าไปเล่นเกมรวบรัดของทรัมพ์ รายการนี้ยูเครนยังมีพันธมิตรยุโรปที่เริ่มรู้สึกว่าทรัมพ์เป็นอุปสรรคมากกว่าเป็นประโยชน์เนื่องจากชาติยุโรปส่วนใหญ่ยังเห็นว่ารัสเซียเป็นศัตรูสำคัญจึงจำเป็นต้องสนับสนุนยูเครนต่อไปเพื่อความมั่นคงของยุโรปเอง การประชุมผู้นำยุโรปที่บรัสเซลส์ล่าสุดมีมติสนับสนุนกระสุนปืนใหญ่ให้ยูเครนอย่างน้อย 5 พันล้านยูโร โดยไม่สนว่าสหรัฐจะมีท่าทีอย่างไร ในขณะที่เซเลนสกี้ก็ทำให้สหรัฐเสียหน้าอีกครั้งด้วยการยอมรับแบบมีเงื่อนไขต่อข้อเสนอของสหรัฐที่จะเข้ามาครอบครองโรงไฟฟ้านิวเคลียร์ในยูเครนด้วยข้ออ้างว่าเพื่อป้องกันการถูกรัสเซียโจมตี
ความยุ่งยากชิ้นใหญ่อีกอันคือการที่ทรัมพ์โดดเข้าไปอุ้มอิสราเอลที่เพิ่งฉีกข้อตกลงหยุดยิงกับฮามาสโดยการบอมบ์กาซ่ารอบใหม่เป็นเหตุให้มีชาวปาเลสไตน์เสียชีวิตไปกว่า 500 คน ซึ่งงานนี้ยุโรปโดยเฉพาะอังกฤษน่าจะไม่เห็นด้วยกับการขยายการปฏิบัติการในกาซ่าของอิสราเอล
สิ่งที่ดูว่าทรัมพ์จะทำได้อย่างที่พูดคือการไล่ขึ้นภาษีนำเข้ากับประเทศที่เอาเปรียบสหรัฐทางการค้า เริ่มจากเม็กซิโก แคนาดา และจีนที่มีผลไปแล้วขั้นต้น และใน 2 เมษายนนี้ก็จะประกาศรายชื่อประเทศที่จะถูกขึ้นภาษีนำเข้าสหรัฐต่อไป แต่ในระหว่างนี้สามารถเจรจาต่อรองได้อย่างกรณีอินเดียที่มาเจรจาแล้วก็อาจไม่มีชื่อในบัญชีที่สหรัฐต้องตอบโต้ สำหรับในอาเซียนนอกจากเวียดนามที่จะโดนขึ้นภาษีหรือมาตรการอื่นแล้ว ไทยเราก็อยู่ในข่ายที่จะโดนเช่นกันหากการเจรจากับสหรัฐไม่ประสบความสำเร็จ
สำหรับจีน ยังเป็นเป้าหมายอันดับต้นๆ ที่สหรัฐจะทำสงครามการค้า เนื่องจากอิทธิพลทางเศรษฐกิจของจีนแพร่ออกไปทั่วโลกอีกทั้งวาระทางการเมืองของจีนก็คือการขยายอำนาจและอิทธิพลออกไปทุกพื้นที่ทั่วโลกเพื่อปกป้องผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของจีนซึ่งเป็นการท้าทายอำนาจของสหรัฐ ท่ามกลางสภาวะปัจจุบันที่จีนกำลังประสบปัญหาที่ตรงกันข้ามกับสหรัฐกล่าวคือจีนมีภาคการผลิตที่แข็งแกร่งจนสินค้าล้นตลาดแต่การบริโภคภายในกลับอ่อนแอในขณะที่สหรัฐ ผู้คนใช้จ่ายมากมายเกินกว่ากำลังการผลิตในประเทศซึ่งถ้าหากสองประเทศนี้จับมือกันค้าขายก็จบราบรื่นแต่อุดมการณ์กับความทะเยอทะยานในอำนาจคือเหตุผลที่ต้องมาทำสงครามการค้ากัน
สงครามการค้ารอบทรัมพ์ 2.0 นี้ ต่างจากรอบก่อนตรงที่ทรัมพ์เปลี่ยนจากการพุ่งเป้ายิงใส่จีนฝ่ายเดียวมายิงใส่จีนกับทุกประเทศที่เอาเปรียบสหรัฐ ในรอบนี้จีนอาจเจ็บตัวน้อยลง จึงใช้โอกาสนี้กระตุ้นการบริโภคภายในเพื่อยืนบนขาตัวเอง จึงต้องยอมขาดดุลงบประมาณไปถึงร้อยละ 4 เพื่อพึ่งพาการใช้จ่ายภาครัฐเป็นหลักในการกระตุ้นเศรษฐกิจจีน ในขณะที่สหรัฐกลับพยายามลดและคุมประสิทธิภาพการใช้จ่ายภาครัฐให้เศรษฐกิจอ่อนแรงลงเพื่อกดเงินเฟ้อลงมาซึ่งจะทำให้สามารถลดดอกเบี้ยเพื่อกระตุ้นการผลิตในประเทศทดแทนการนำเข้าจากจีน อีกทั้งสหรัฐจะกระตุ้นการผลิตแร่ธาตุสำคัญอย่างยูเรเนียม ทองแดง ทองคำ โปรแตสท์ และถ่านหิน ในประเทศเพื่อรองรับการใช้งานสิ่งอุปกรณ์เพื่อความมั่นคงอย่าง ดาวเทียม เรือดำน้ำนิวเคลียร์ รวมทั้งเทคโนโลยี AI ทั้งนี้เพื่อลดการพึ่งพาจีนเนื่องจากปัจจุบันจีนครองตลาดแร่ธาตุสำคัญเหล่านี้ถึงร้อยละ 70
การขยับตัวของมหาอำนาจสหรัฐครั้งนี้จะทำให้เกิดผลตามมา คือ
1 สหรัฐจะไขว้กับยุโรป
จากที่เคยจี๋จ๋ากันมาตลอด อย่างน้อยก็เรื่องที่ทรัมพ์ประกาศขึ้นภาษีเหล้าไวน์จากยุโรป 200% เรื่องสงครามยูเครนซึ่งทรัมพ์ไม่พอใจยุโรปที่เชียร์อย่างเดียวแต่ตังค์ไม่ควัก นอกจากนั้นการที่ยุโรปคอยจับผิดเจ้ากี้เจ้าการกับกูเกิ้ล และแอปเปิ้ล ถือเป็นการกลั่นแกล้งทางธุรกิจที่ทรัมพ์ไม่ค่อยพอใจ นาทีนี้ทรัมพ์ตัดเพื่อนได้ทุกคนถ้าขัดกับผลประโยชน์ของอเมริกัน
2 สงครามยูเครนไม่สงบ
ด้วยเหตุที่ยังไม่สามารถจัดการความต้องการของแต่ละฝ่ายให้ลงตัวทำให้สงครามจะไม่สงบลงง่ายๆ ในตอนนี้เพียงแต่หยุดการโจมตีโรงงานผลิตพลังงานไฟฟ้า 30 วัน ตอนนี้ยูเครนต้องการเลิกรบแต่ต้องมีหลักประกันว่ารัสเซียจะไม่รุกรานอีก ส่วนรัสเซียมีเงื่อนไขเยอะถ้าจะให้หยุดรบ คือนาโต้ต้องไม่ส่งทหารเข้ามาและยูเครนต้องไม่เข้านาโต้และต้องไม่มีเซเลนสกี้เป็นผู้นำ ส่วนสหรัฐต้องการให้มีการหยุดยิงและสงบศึกเพื่อเซฟหน้าตาของทรัมพ์ ถ้ายังสู้กันต่อสหรัฐก็จะยุติการสนับสนุนยูเครน ตอนนี้ดูเหมือนว่าทรัมพ์กำลังเจรจาแบ่งผลประโยชน์ในยูเครนกับปูตินขณะที่เซเลนสกี้ก็เสียงอ่อนลง ส่วนยุโรปก็ยังแสดงท่าทีสนับสนุนยูเครนต่อไปแต่ไม่มีรายละเอียดว่าจะหนุนกันอย่างไร
3 อิสราเอลขยายปฏิบัติการฮามาส
อิสราเอลกับฮามาสตกลงกันไม่ได้ ตรงที่อิสราเอลให้ขยายเวลาหยุดยิงเพื่อเจรจาปล่อยและแลกตัวประกันที่ยังเหลืออยู่ 59 คนออกไป ในจำนวนนี้เชื่อได้แน่ว่า 24 คนยังมีชีวิตอยู่ ส่วนฮามาสต้องการไปสู่การเจรจาขั้นที่ 2 เลยคือการถอนทหารอิสราเอลออกจากกาซ่า เมื่อตกลงกันไม่ได้อิสราเอลจึงตัดสินใจบอมบ์กาซ่าอีกครั้งเพื่อบีบให้ฮามาสยอมปล่อยตัวประกันท่ามกลางการชุมนุมประท้วงของชาวอิสราเอลที่เห็นว่ารัฐบาลกำลังทำลายหนทางที่จะได้ตัวประกันกลับคืนมา ในขณะที่สหรัฐก็อยู่ข้างอิสราเอลแล้วข่มขู่ฮามาสให้ยอมปล่อยตัวประกัน
ความขัดแย้งทั้ง 3 จุด มีพลังมากพอจะทำให้โลกปั่นป่วนได้ ผลที่ตามมาคือหุ้นตกทั่วโลก เศรษฐกิจโลกถดถอย ทั้งนี้จนกว่าทุกฝ่ายจะชะลอการเล่นเกมอำนาจลงบ้าง ส่วนประเทศไทยของเราตอนนี้ก็ได้แต่ลุ้นว่าจะได้รับผลกระทบจากภาษีการค้าของสหรัฐมากเพียงใด เนื่องจากสหรัฐเพิ่งหมายหัวเราเรื่องส่งอุ้ยกูร์ 40 คน ให้จีน เพราะการปฏิเสธที่จะส่งให้สหรัฐตามที่เคยขอมาแต่ส่งให้ประเทศอื่นที่ไม่ใช่จีนยังพอทำเนาแต่การส่งให้จีนมันคือการจงใจหักหน้ารัฐมนตรีต่างประเทศที่เขาเล่นเรื่องอุ้ยกูร์มาโดยตลอดทั้งยังเป็นลูกรักของทรัมพ์ด้วย ดังนั้นการที่เราจะไม่ได้รับผลกระทบอะไรเลย บอกได้ว่าอย่าฝันเลย !
Credit : Tb Talk facebook